Pomnik upamiętniający żołnierzy wyklętych - ofiary stalinowskich represji w Polsce po II wojnie światowej zamordowanych przez komunistyczne władze, zaprojektowany przez artystę rzeźbiarza Jana Kukę i architekta Michała Dąbka, znajduję się na tzw. "Łączce" na Cmentarzu Wojskowym na Warszawskich Powązkach.
Nasza firma miała zaszczyt podjąć się wybudowania tak ogromnie ważnego obiektu dla Polski.
Pomnik składa się z 24 granitowych prostopadłościennych bloków kamiennych wydzielających z kwatery Ł „Łączki” kwadratowy plac. Każdy element tej kolumnady ma 3,9 m wysokości. Między niektórymi blokami wstawiono tej samej wysokości wypełnienia również pokryte granitem, tworzące jednolitą elewację. W każdym bloku oraz wypełnieniu znajduje się 10 komór grobowych, każda zamknięta płytą grobową. Powstałą w ten sposób przestrzeń przykrywa na wysokości 3,4 m ażurowa krata wypełniająca moduł układu między filarami. W jednym z bloków elewacji południowo-zachodniej wycięty jest wklęsły krzyż z czarnej stali pełnej wysokości bloku. Każdemu pochowanemu poświęcona jest granitowa płyta z inskrypcją i godłem Polski wykonanym ze stali. Na elewacji południowo-zachodniej znajduje się przestrzenny element rzeźbiarski z dużą płaskorzeźbą orła pod którym znajduje się główna inskrypcja:
„NIEZŁOMNI WYKLĘCI
PANTEON - MAUZOLEUM
ŻOŁNIERZY I DZIAŁACZY
PODZIEMIA NIEPODLEGŁOŚCIOWEGO
ZAMORDOWANYCH
PRZEZ REŻIM KOMUNISTY
W LATACH 1945-1956
WIERNI BOGU I OJCZYŹNIE
ZŁOŻYLI NAJWYŻSZĄ OFIARĘ
W BOHATERSKIEJ WALCE
O GODNOŚĆ I WOLNOŚĆ
RZECZYPOSPOLITEJ”
Na sąsiednich cokołach tej elewacji znajdują się: fragment wiersza Artura Oppmana Pacierz za umarłych: „Gdzie są ich groby Polsko! Gdzie ich nie ma! Ty wiesz najlepiej – i Bóg wie na niebie!” oraz cytat z Ewangelii św. Łukasza (19, 40): „Jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą”. Elewacja ta jest miejscem, które przewidziano na składanie kwiatów podczas głównych uroczystości.
Pomnik został odsłonięty 27 września 2015 roku w ramach uroczystości związanych z obchodami Dnia Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej – 76. Obchody rozpoczęły się o godz. 10:00 na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, w pobliżu Grobu Nieznanego Żołnierza, żałobną mszą świętą z pełnym ceremoniałem wojskowym i udziałem najwyższych władz RP celebrowaną przez biskupa polowego Wojska Polskiego gen. bryg. Józefa Guzdka. Biskup powiedział o żołnierzach wyklętych: „chociaż stracili życie, wygrali walkę z niepamięcią”.
O godz. 12:30 nastąpiło uroczyste odsłonięcie Panteonu.
Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski odczytał list prezydenta Andrzeja Dudy. Prezydent Andrzej Duda napisał m.in.: Miejsce, w którym dzisiaj się Państwo spotykają – powązkowska „Łączka” – to jeden z najbardziej wymownych symboli III Rzeczypospolitej. Tutaj przez blisko siedemdziesiąt lat spoczywały szczątki żołnierzy naszego ostatniego powstania: „powstania antykomunistycznego”
Premier Ewa Kopacz mówiła m.in.: Żołnierze Wyklęci zapłacili za służbę RP cenę życia.
Następnie złożono szczątki pomordowanych w Panteonie. Uroczystości zostały zakończone apelem pamięci, salwą honorową i złożeniem kwiatów.